گلچینی از نامه 31 نهج البلاغه (بخش اول)
این مطلب شامل گلچینی از نامه ۳۱ نهج البلاغه است که امیرالمومنین علیه السلام به فرزند برومندشان امام حسن مجتبی علیه السلام نوشته اند. این نامه شامل نکات بسیار ارزنده اخلاقی، تربیتی و عرفانی است. بی شک مطالعه دقیق و عمل به آنها می تواند موجب سعادت زندگی دنیا و آخرتمان باشد. امید است همه شما عزیزان با مطالعه این گلچین از نهج البلاغه و عمل به فراگرفته ها، زمینه رشد اخلاقی و معنوی خود را فراهم نمایید.
یقیناً امامان بر حق اهل بیت علیهم السلام گنجینه های علوم الهی پیامبر اسلام صلوات الله علیه و آله هستند که استفاده از سخنان گرانقدرشان و عمل به آنها مایه هدایت و نجات انسانهاست.
در این میان، نهج البلاغه بزرگترین کتاب انسان ساز بعد از قرآن کریم است که شامل سخنرانی ها نامه ها و سخنان حکمت آمیز امام العارفین، امیرالمومنین حضرت علی علیه السلام می باشد. یقینا این گلچین از نهج البلاغه ارزشمند می تواند انسان های آزاده را به صراط حق و حقیقت هدایت نماید.
۱- مَنْ تَرَکَ الْقَصْدَ جَارَ
ترجمه: هرکسی که میانه رو نباشد، منحرف می شود
میانه روی یعنی رعایت کردن تعادل و حد وسط در هر کاری؛ (نه کمتر نه بیشتر از اندازه مورد نیاز) و برای پیدا کردن حد تعادل هر چیز باید هم از عقل و هم دستورات دینی کمک گرفت و اگر کار را در حد تعادل انجام ندهیم نمی توانیم بنده خدا باشیم و از اطاعت درست فرمان او منحرف و دور خواهیم شد.
۲- قَطِیعَةُ اَلْجَاهِلِ تَعْدِلُ صِلَةَ اَلْعَاقِلِ
ترجمه: بریدن از جاهل وسیله پیوستن با عاقل است
وقتی ما دوستی با افراد جاهل و نادان را ترک کنیم و خودمان را… از افکار و اعمال جاهلانه آنها دور نگه داریم طبیعتا رفتار و اعمال عاقلانه انجام می دهیم و در نتیجه با انسانهای عاقل دوست و شبیه خواهیم شد.
۳- سَلْ عَنِ الرَّفیقِ قَبلَ الطَّریقِ
ترجمه: قبل از سفر، از همسفرت بپرس
چون انسان در سفر، بخاطر همراه شدن با دیگران از آنان تأثیر می پذیرد، امام علی (ع) سفارش فرمودند قبل از سفر (یا اردو) از حال و احوال همسفرت جویا شو تا بدانی با چه کسی همسفر هستی و در نتیجه صفات بد دیگران بر ما تأثیر منفی نگذارد. از طرفی سعی کنیم با افراد خوب همنشین و همسفر شویم تا از کمال آنان بهره مند شویم.
۴- سَل عَنِ الجارِ قَبلَ الدّارِ
ترجمه: قبل از خرید خانه از وضعیت همسایه سؤال کن
حضرت علی (ع) فرمودند: پیامبر آنقدر در مورد (حقیقت) همسایه سفارش کردند که من تصور کردم همسایه نیز مانند خویشاوندان ارث می برد و این جمله بر اهمیت ارتباط داشتن با همسایه در جهت تربیت روحی و معنوی انسانی دلالت دارد چرا که دین اسلام تمام قوانینش برای رشد و کمال و تربیت انسان است. پس حال که قرار است با همسایه برای تربیت روحی و معنوی خود در ارتباط باشیم، لازم است که قبل از خرید خانه از وضعیت همسایگان آگاه باشیم که اگر سبب ایجاد مانع، نا آرامی و با توقف در رشد روحی و معنوی ما باشند. از خرید چنین خانه ای خودداری کنیم.
۵- الهَوَى شَرِیکُ العَمَی
ترجمه: هواپرستی، همچون کوری است.
کسی که به جای پرستش خداوند و اطاعت از فرمان های او، دنباله رو هوای نفس خود و فرمان های شیطان باشد، مانند کسی است که نابینا است و راه راست و حق را نمی بیند ناچار در تاریکی و ضلالت و گمراهی گام برمی دارد. و سرانجامی جز هلاکت ندارد.
