مؤسسه فرهنگیِ قرآن و عترت راهیان بصیرت

آموزشی - فرهنگی - قرآنی
مؤسسه فرهنگیِ قرآن و عترت راهیان بصیرت

۱۵ مطلب با موضوع «درس اخلاق» ثبت شده است

۱۳
خرداد

موضوع: ارتباط با مؤمنین

امام علی(ع): غایَةُ الایمانِ: اَلمُولاةُ فِی اللهِ،وَ المعاداةُ فِی اللهِ وَالتَباذُل فِی اللهِ وَ التَّواصُل فِی اللهِ سُبحانَه  

غایت ایمان،دوستی برای خدا و دشمنی برای خدا، بخشش به یکدیگر برای خدا و ارتباط برای خداست.

(شرح غرر الحکم 4/375)

 

مقام معظم رهبری: در روایت ها وارد است که مومنین با یکدیگر تراحم و تعاطف دارند،یعنی به هم رحم
 می کنند و با یکدیگر عطوفت می ورزند. این یک وظیفه اخلاقی است و این امر در پیشرفت و بنای اجتماعی ما تاثیر دارد. 
(خطبه های نمازجمعه تهران 16/1/81)

 

* گذشت بی نظیر: مردی به محضر امام صادق(ع)  آمد و عرض کرد: فلانی(پسر عمویت) از شما سخن گفت و
بسیار بدگویی کرد. امام صادق(ع) وضو گرفته و به نماز ایستادند. آن مرد می گوید: باخود گفتم امام می خواهد او را نفرین کند. ولی دیدم دو رکعت نماز خواند و عرض کرد: بارالها من از حق خود گذشتم و تو از من بخشنده تر و کریم تری، درخواست دارم او را ببخشی و برای اهانتی که به من نموده او را مواخذه ننمایی.

(مکارم الاخلاق ج1ص345)

 

برتو خوانم ز دفتر اخلاق                                   آیتی در وفا و در بخشش

کم مباش از درخت سایه افکن                              هر که سنگت زند ثمر بخشش           

(حافظ)

 

 

۰۷
خرداد

 امام صادق(ع):

لا یَصیرُ العَبدُ عَبداً خالصاً حَتی یَصیرُ المَدحَ وَ الذَّمَ عِندَهُ سِواءٌ      

آدمی بنده خالص خدا نمی شود تا آن گاه که ستایش و نکوهش نزد او یکسان شود.

(بحار الانوار،ج73،ص294)

 

امام خمینی(ره): ... و اگر خدای تبارک و تعالی در تو اخلاص و صدق دید، تو را به سلوک حقیقی راهنمایی کند و کم کم چشمت  را از عالم کور کند و به خود روشن فرماید و دلت را از غیر خودش وارسته و به خودش پیوسته کند. (شرح جنود عقل و جهل ص86)

 

* یکی از شاگردان شیخ رجبعلی خیاط می گوید: روزی خدمتشان عرضه داشتم که اگر اجازه دهید با هم به زیارت حضرت رضا علیه السلام مشرّف شویم؟ فرمودند:«اجازه ام دست خودم نیست!» ابتدا برای حقیر این مطلب قدری سنگین آمد که چگونه ایشان می فرمایند: اجازه ام دستم نیست، تا این که زمانی گذشت، فهمیدم که بنده خدا غیر از اراده حقّ رأیی از خود ندارد و کارهایش منوط به اجازه و رضای اوست. بعد از مدّتی دربارۀ اخلاص و زیارت آن وجود مبارک صحبت شد، فرمودند: «ما اگر برای خدا مشرّف شویم و جز رضای خدا چیزی در نظر نباشد، حضرت از این زائر پذیرایی دیگری خواهد نمود.» یکی از سفرها که بنده مشرّف شدم و جز خدا چیزی منظورم نبود، حضرت رضا(ع) چنان عنایتی نمود که از کثرت محبّتش واله شدم و اگر این محبّت شکلی داشت، برایت می گفتم، ولی اگر بخواهی این محبّت را به عینه مشاهده و درک کنی، خود را تزکیه و خالص کن تا ببینی بنده چه دیده ام!؟

(کیمیای محبت- ری شهری،ص193-194)

 

برو جان بابا در اخلاص پیچ                              که نتوانی از خلق رستن به هیچ 

(سعدی)

۲۵
آذر

امام علی (ع): سادَةُ اَهلِ الجَنَّةِ المُخلِصون   

         سرور اهل بهشت اهل اخلاص هستند.

(غررالحکم،ص198)

 

مقام معظم رهبری: هرچه مایه اخلاص در کاری که من و شما انجام می دهیم بیشتر باشد، آن کار ارزش بیش تری پیدا می کند. (بیانات در تاریخ14/2/69)

* سیره شهدا : ساعت یک و دو نصفه شب بود. صدای شرشر آب می آمد. توی تاریکی نفهمیدم کی است. یکی پای تانکر نشسته بود و یواش،طوری که کسی بیدار نشود، ظرف ها را می شست.جلوتر رفتم حاجی بود.

(یادگاران/شهید همت/ مریم برادران/ص50)

* حضرت آیت الله مروارید قدّس سرّه نقل می کردند که جوان بودم در خدمت حاج شیخ عباس قمی قدّس سرّه در باغی در حوالی مشهد مهمان بودیم. حاج شیخ عباس بعد از سلام و احوالپرسی شروع به نوشتن کرد. آقا امروز روز تفریح است. فرمود : فکر می کنید من از سهم امام بخورم و عمرم تلف شود!

صاحب باغ گفت : آقا غذاها و میوه ها سهم امام نیست، مال شخصی است شما استراحت کنید.

فرمود: یعنی می گویید یک روز که از سهم امام زمان (عج) نمی خورم. نامردی کنم و برای مولایم کار نکنم؟

(خاطرات قرائتی- بهشتی، ج2، ص41و42)

 

عبادت به اخلاص نیت نکوست / وگرنه چه آید زبی مغز پوست؟ (سعدی)

۲۴
تیر

 

حضرت زهرا سلام الله علیها: مَن اَصعَدَ اِلَی اللهِ خالِصَ عِبادَتِه اَهبَطَ الله عَزَّوَجَلَّ اِلَیهُ اَفضَلَ مَصلَحَتِه.

کسی که عبادت های خالصانه خود را به سوی خدا فرستد، پروردگار بزرگ برترین مصلحت را به سویش فرو خواهد فرستاد.

(بحارالانوار،ج70،ص249)

 

مقام معظم رهبری: این سه عنصر را همیشه با یکدیگر توأم کنید و در نظر داشته باشید. این عناصر سه گانه باید برای ما شاخص باشند؛ بصیرت، اخلاص، عمل به هنگام و به اندازه.

(بیانات در دیدار هزاران نفر از بسیجیان استان قم 2/8/89)

 

* یکی از علمای بزرگ اخلاق نقل می کرد که یکی از آقایان اهل منبر می گفت : من در آغاز منبرم سلام بر امام حسین علیه السلام می کنم و اگر جواب نشنوم منبر نمی روم! این حالت روحانی از آنجا برای من پیدا شد که روزی وارد مجلس مهمی شدم و واعظ معروفی را بر منبر دیدم، این خیال در دل من پیدا شد که بعد از او سخنرانی  جالبی کنم و او را بشکنم! به خاطر این خیال تصمیم گرفتم چهل روز به منبر نروم به دنبال این کار (معاقبه خویشتن در مقابل یک فکر و خیال باطل) این نورانیت در قلب من پیدا شد که پاسخ سلامم به حضرت را می شنوم. (اخلاق در قرآن-آیت الله مکارم،ج1،ص265)

 

یک صبح زاخلاص بیا بردر ما / برناید اگر کام تو از ما گله کن  (ملا احمد نراقی)

طاعت آن نیست که بر خاک نهی پیشانی / صدق پیش آر که اخلاص به پیشانی نیست  (سعدی)

۲۱
مهر

حسین بن علی علیهماالسلام  در سخنان و خطابه ‏های خودش ، آنجا که از امر به معروف و نهی از منکر صحبت می ‏کند ، همه ‏اش صحبتش این است :

« و علی الاسلام السلام‏ اذ قد بلیت الامة براع مثل یزید »

» انی لم اخرج اشرا و لا بطرا و لا مفسدا و لا ظالما و انما خرجت لطلب‏ الاصلاح فی امة جدی »

بعد از بیست سی سال که این حرفها فراموش شده‏ بود ، حسین‏ بن‏ علی ( علیهماالسلام ) به نام یک نفر مصلح و به نام یک نفر اصلاح طلب که باید در امت اسلام اصلاح ایجاد کرد ، قیام کرد و به مردم عشق‏ و ایده ‏آل داد .

رکن اول حماسه زنده شدن یک قوم همین است .

ملتی شخصیت‏ دارد که حس استغناء و بی‏ نیازی در او باشد .

اینهاست درسهای آموزنده ‏ای‏ که از قیام حسین‏ بن ‏علی علیهماالسلام باید آموخت . او حس استغناء و بی‏ نیازی به مردم داد . روزی که می ‏خواهد از مکه حرکت کند ، یک ذره قیام‏ خودش را مشروط نمی‏ کند و این طور می‏ فرماید : « خط الموت علی ولد آدم » و در آخر خطبه می‏ فرماید : « فمن کان فینا باذلا مهجته موطنا علی لقاء الله نفسه ، فلیرحل معنا فاننی راحل مصبحا انشاء الله تعالی » ، من‏ فردا صبح حرکت می ‏کنم هر کس که آماده جانبازی است و حاضر است خون قلب‏ خودش را در راه ما بریزد و تصمیم به ملاقات حق گرفته است ، فردا صبح‏ حرکت کند که من رفتم . دیگر بیش از این حرفی نیست . این مقدار استغناء قطعا در دنیا نظیر ندارد .



از این بالاتر ، شب عاشورا است که اصحاب و اهل بیتش را جمع می ‏کند و از آنها تمجید و تشکر می‏ کند . بعد به آنها می‏ گوید : بدانید از همه شما متشکر و ممنونم ، ولی بدانید که دشمنان با شما کاری ندارند ، و اگر بخواهید بروید مانع شما نمی ‏شوند ، من هم از نظر شخص خودم که با من بیعت‏ کرده ‏اید بیعت خودم را از دوش شما برداشتم و محظور بیعت هم با من‏ ندارید ، هر کس می ‏خواهد برود آزاد است .

حسین علیه ‏السلام از اهل بیت و اصحابی که درباره آنها گفته است که اهل بیتی بهتر و باوفاتر از اینها سراغ ندارم ، این مقدار استغناء نشان می ‏دهد و

هرگز سخنانی از این قبیل که‏ من را تنها نگذارید ، من غریبم ، مظلومم ، بیچاره‏ ام نمی ‏گوید .

البته‏ تکلیف دین خدا را بر نمی ‏دارد ، لذا با افراد که اتمام حجت می‏ کرد ، اگر در آنها تمایل به ماندن نمی‏ دید به آنها می‏ گفت از این صحنه دور بشوید زیرا که من نمی ‏خواهم شما به عذاب الهی گرفتار شوید ، چون اگر از کسی‏ استمداد بکنم و او صدای استمداد مرا بشنود و مرا مدد نکند ، خداوند او را به عذاب جهنم مبتلا خواهد کرد .

این درس استغناء درس کوچکی نبود .

همین‏ استغناء بود که بعدها روحیه استغناء به وجود آورد و چه قدر قیام

ها و نهضت ها به وجود آمد.


(کتاب نهضت حسینی/شهیدمطهری/انتشارات بینش مطهر)

۱۳
شهریور

به مناسبت سالگرد ازدواج آسمانی حضرت علی علیه السلام و فاطمه زهرا سلام الله علیها


على ‏(علیه‌السلام)، قلبى دارد سرشار از ایمان و سینه‏‌اى آکنده از عشق؛ امّا دستانى تهى و پیراسته از درهم و دینار. على ‏(علیه‌السلام) به خانه پیامبر خدا رفت، شکوه و عظمت پیامبر خدا او را از سخن گفتن باز داشت. با چشمانى آمیخته با شرم، نگاهى به پیامبر (صلى الله علیه و آله) داشت و نگاهى دیگر به زمین. پیامبر (صلى الله علیه و آله) با تمهیداتى على‏ (علیه‌السلام) را به سخن گفتن وا داشت و چون على ‏(علیه‌السلام) سخن گفت، فرمود: «چیزى در زندگى دارى؟». جواب، معلوم بود؛ امّا مگر فاطمه‏ (سلام‌الله‌علیها) را همسانى جز على ‏(علیه‌السلام) و همسرى لایق جز او بود؟!


                                                 


چشمان به زمین دوخته، قامت فروتن و سر به زیر افکنده و صدای آرام مولا، حکایت از شرم و حیای بسیار دارد و این حیامندی، در تمام لحظات برپایی اتصال آسمانی او با همسرش و ازدواج مبارک او در چشمان مولا علی (علیه‌السلام) و فاطمه‌زهرا (علیه‌السلام) به چشم می‌خورد.

فاطمه‌ای که حبیبه خدا، عصاره خوبی‌ها و نگین تحیّربرانگیز خلقت است، با مردی آسمانی و الهی از تبار نور، مردی از دیار بهشت، علی مرتضی، وصی رسول خدا پیوند ازدواج می‌بندد. به راستی در کجای عالَم خلقت، از ازل تا ابد همتایی پیدا می‌شد برای فاطمه (سلام‌الله‌علیها) اگر علی (علیه‌السلام) نبود و کدام گل سرسبد آفرینش می‌توانست همسری علی (علیه‌السلام) را بپذیرد، اگر فاطمه (سلام‌الله‌علیها) نبود.


                                           


سرشت انسان همواره می‌خواهد یک فرد ممتاز را سرمشق زندگی خود قرار دهد و از رفتار او پیروی کند. چنین الگوی کاملی را نمی‌توان یافت، مگر با مراجعه به قرآن و احادیث اسلامی. در آیات و روایات، حضرات معصومین (علیهم‌السلام) به عنوان الگوهای زندگی فردی و اجتماعی انسان معرفی شده‌اند. آنجا که می‌خوانیم:

«لَقَدْ کَانَ لَکُمْ فِی رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ» (۱)؛ پیامبر (صلی الله علیه و آله) به حق برای شما در (خصلت‌ها و روش) اسوه و سرمشق نیکو و پسندیده‌ای است؛ او به آنچه دستور می‌داد قبل از هر کس خود عمل می‌کرد، لذا مصداق کامل «کونوا دعاة الناس باعمالکم و لاتکونوا دعاتاً بالسنتکم»(۲) قرار گرفت، یعنی «با کردار و رفتارتان مردم را به حق دعوت کنید نه فقط با زبان.»
اهل بیت پیامبر نیز مانند آن حضرت شعاع وجودی‌شان به قدری گسترده و فراگیر است که برای همه بشر تا انقراض عالم، الگوهایی نیکو هستند.

الگوپذیری از خاندان پیامبر اسلام به دستور خدا و پیامبرش واجب است، چون راه رسیدن به کمال و سعادت ابدی منحصر به محبت و پیروی از ایشان می‌باشد. شیعیان امیرالمؤمنین علی (علیه‌السلام) نیز باید طبق آیه شریفه: «أَطِیعُوا اللّهَ وَ أَطِیعُوا الرَّسُولَ وَأُولِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ » (۴)، مولا و سرور خود را الگو قرار دهند. ایشان راه را با عمل خود به ما نشان دادند. ازدواج مولا علی (علیه‌السلام) و فاطمه زهرا (سلام‌الله‌علیها)، از ابتدا تا انتها درس است برای کسانی که طالب باشند. اگر امروزه مشکلات عدیده‌ای در امر ازدواج دختران و پسران پیش آمده است، نتیجه دوری از این راه و روش آسمانی است. اینجاست که توجه به ابعاد اقتصادی، اجتماعی و دینی این پیوند مقدس و الگوبرداری از آن ضرورت پیدا می‌کند.

حال باید دید به عنوان یک مسلمان شیعه آیا به این کلمات نورانی عمل می‌کنیم یا خیر؟ آیا زن و شوهر در زندگی مشترک به وظایف خود آشنا هستند و به آنها عمل می‌کنند یا اینکه از انجام وظایف خود شانه خالی می‌کنند؟ همین ملاک را می‌توان در سطح جامعه نیز پیاده کرد و دید که آیا مردم به وظایف خود آشنایی دارند و نسبت به آنها پایبندی نشان می‌دهند یا هر شخصی منافع خودش را در نظر می‌گیرد و از منافع دیگران غافل است؟

امروز دیگر عصر مردسالاری و زن‌سالاری به پایان رسیده است، وقت آن است تا با پیاده کردن مدل ازدواج آسمانی علی (علیه‌السلام) و فاطمه‌زهرا (سلام‌الله‌علیها) در زندگی خود، سعادت دنیا و آخرت را برای خود تضمین نماییم. شایسته است تا با بکارگیری درس‌های عملی این ازدواج آسمانی زندگی زناشویی خود را بیمه کنیم و آن را به ازدواج آسمانی آن دو بزرگوار پیوند زنیم:

۱ ـ توجه به روحیات همسر
یکی از عوامل استحکام پیوند زناشویی این است که طرفین بتوانند حالات و روحیات یکدیگر را درک کنند. شاید هیچ عاملی به اندازه‌ درک متقابل روحیات در زندگی، نمی‌تواند آرامش‌ بخش و سازنده باشد. فاطمه (سلام‌الله‌علیها)، علی (علیه‌السلام) را خوب می‌شناخت و به روحیات او آشنا بود. در شرایطی که دیگران علی (علیه‌السلام) را درک نمی‌کردند و از جلوه‌های رفتاری وی سوء برداشت می‌نمودند، این همسر گرامی وی بود که او را می‌شناخت و برای دیگران رفع ابهام می‌کرد.

۰۲
شهریور

http://bayanbox.ir/view/6734223643710225292/06-Shohada-117-9521.jpg

۲۲
تیر

پاسخ به سؤالات شرعی مخاطبان درباره احکام پوشش و آرایش

یکی از مباحث مهم فقهی که مورد نیاز آحاد افراد جامعه می‌باشد احکام «پوشش و آرایش» است. «پوشش» یک امر طبیعی برای انسان‌ها و از ممیزات او نسبت به دیگر موجودات است. «آرایش» هم رفتاری است که از تمایل انسان به خودآرایی نشئت می‌گیرد. اسلام در احکامی که در مورد پوشش و آرایش وضع کرده، این دو مسئله را نظام‌مند کرده به‌گونه‌ای که شخصیت وزین و مطلوب را برای آقایان و بانوان حفظ کند.

پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای (KHAMENEI.IR) چندی پیش اعلام کرد به پرسش‌های شرعی مخاطبان درباره‌ی احکام پوشش و آرایش پاسخ می‌دهد.

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین فلاح‌زاده -عضو دفتر استفتائات حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای و رئیس مرکز موضوع‌شناسی احکام فقهی- به پرتکرارترین سؤالات مطابق با فتاوای حضرت‌ آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای پاسخ داده است که متن پاسخ‌ها همزمان با ۲۱ تیرماه، روز عفاف و حجاب منتشر شده است.

و شما می توانید آن را دریافت نمایید.

پاسخ به سؤالات شرعی مخاطبان درباره احکام پوشش و آرایش




۲۵
خرداد


پاکسازی سلول‌های بدن با روزه داری

سلول‌های بدن، سامانه‌های هوشمندی هستند که هنگام گرسنگی، مواد زائد و رسوبات سلولی را تجزیه کرده و از آن، انرژی تولید می‌کنند و بعد از یک ماه روزه داری، تمام سلول‌های بدن پاکسازی می‌شوند.

همه اعضای بدن از مو تا ناخن از سلول تشکیل شده و کار سلول‌ها به موتورهای بنزینی شباهت دارد به آن معنا که ابتدا سوخت وارد آن شده و سپس با اکسیژن ترکیب می‌شود و انرژی تولید می‌کند و همانگونه که هر موتوری پس از مدتی کار کردن، دچار ته نشین شدن رسوبات می‌شود، در سلول‌ها نیز این اتفاق می افتد که اسامی مختلفی مانند رسوب مواد کربنی و رنگ دانه های پیری دارند و موجب می‌شوند که بدن درست کار نکند.

بنابراین بدن انسان مانند موتورخودرو نیاز به پاکسازی سالانه دارد؛ ماه رمضان امسال باید از حدود چهار صبح تا 9 شب -تقریباً 18 ساعت- روز بگیریم به آن معنا که بدن فعالیت داشته باشد و در عین حال آب و غذا مصرف نکند که این فرآیند، نوعی وارد کردن استرس به سلول‌های بدن محسوب می‌شود.

سلول‌های بدن، سامانه‌های هوشمندی هستند به آن معنا که هنگام گرسنگی، مواد زائد و رسوبات سلولی را تجزیه کرده و از آن، انرژی تولید می‌کنند و بعد از یک ماه، تمام سلول‌های بدن پاکسازی می‌شوند.

با توجه به روایت «برای هر چیزی زکاتی است و زکات بدن روزه است»، بدن ما به ازای هر مولکول، گلوکز (نوعی قند) می‌سازد یعنی همه مواد خوردنی در بدن ابتدا باید تبدیل به گلوکز شده و سپس داخل سلول، بسوزد. به ازای سوختن هر یک دانه مولکول گلوکز، بدن 6 مولکول دی اکسید کربن - که از طریق تنفس دفع می‌شود -، 6 مولکول آب خالص و 38 مولکول آدنوزین تری فسفات یا ATP (نوعی حامل انرژی در بدن) تولید می‌کند.

وی تصریح کرد: برخی‌ها، آب نخوردن هنگام روزه داری را سخت می‌دانند اما هنگامی که بدن 18 ساعت، تشنه می‌ماند، سلول‌ها تمام مواد زائد گوشه و کنار سلول‌ها را می‌سوزانند و آب تولید می‌کنند.



 
استفاده از روزه درمانی در درمان سرطان

این محقق طب سنتی و اسلامی اظهار داشت: حتی امروزه در کشورهای پیشرفته‌ای مانند آمریکا، بحث روزه درمانی fasting مطرح است و از آن برای درمان سرطان استفاده می‌کنند و حتی اثربخشی روزه درمانی را برابر با شیمی درمانی می‌دانند.

اکبری گفت: البته روزه آنها فقط به نخوردن غذا محدود می‌شود و اما در روزه اسلامی، خوردن آب و حتی فرو بردن سر زیر آب، ممنوع است که مطمئناً حکمتی دارد؛ فقط روزه طبی اسلامی است که می‌تواند سلول‌ها را از مواد زائد پاکسازی کند.


دکتر حسن اکبری
متخصص و دانشیار آسیب شناس سلولی / محقق و مدرس طب اسلامی – ایرانی

۱۲
فروردين