آموزش تجوید/وقف و ابتدا/بخش اول

معنا و روش های وقف

معنای وقف : وقف در لغت، به معنای «باز داشتن، درنگ کردن» می‌باشد، و در اصطلاح، عبارت است از «قطع صوت در هنگام قراءت برای تازه کردن نفس و سپس ادامه قرائت» (که ابتداء نامیده می‌شود.) 

روش وقف در کلمات قرآن 

در هنگام وقف تغییراتی در آخر کلمات به شرح ذیل داده می‌شود: 

1- کلماتی که با تاء گرد (ة) ختم شده است با هر حرکتی که باشند تبدیل به هاء ساکن (هْ) می‌شود، مانند: 

زَکوةِ : زَکوهْ / مَرَّةٍ : مَرَّهْ 

کلماتی که با تاء کشیده (ت) نوشته شده است فقط ساکن می‌شود، مانند: 

رَحْمَتُ :رَحْمَتْ  / سُنَّتَ : سُنَّت / نِعْمَتَ : نِعْمَتْ
 
2- تنوین کلمات منصوب، تبدیل به الف مدّی می‌شود، مانند: 

رَحیماً :رَحیما / ماءً :ماءا / هُدیً : هُدی

3- بقیّه کلمات، ساکن می‌گردد، مانند: 

یَقْتُلُونَ :یَقْتُلُونْ / فَاتَّقُونِ : فَاتَّقُونْ / نَسْتَعینُ : نَسْتَعینْ / هُوَ : هُو
مُسْتَقیمٍ : مُسْتَقیمْ / نَهَرٌ : نَهَرْ / هِیَ : هی

مورد اوّل و دوّم، وقفِ به ابدال و سوّمین مورد، وقف به اسکان نام دارد. 

لازم به یادسپاری است کلماتی که در آخر آنها «الف، واو، یاء مدّی» می‌باشد در هنگام وقف تغییری در آنها داده نمی‌شود، مانند: 

کَلاّ ـ یُدْعی ـ رَبّی ـ کُلُوا 

ادامه دارد ...