خلاصه تفسیر سوره حجرات در ماه مبارک رمضان/آیه 9 و 10
استاد کمالی/موسسه راهیان بصیرت
آیه «٩»
وَإِن طَآئِفَتَانِ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ اقْتَتَلُواْ فَأَصْلِحُواْ بَیْنَهُمَا فَإِن بَغَتْ إِحْدَیهُمَا ...
و
اگر دو طائفه از مؤمنین به نزاع و جنگ پرداختند، پس فورى میان آنان صلح و
آشتى بر قرار کنید. سپس اگر یکى از دو گروه بر دیگرى تجاوز کرد، پس با آن
متجاوز بجنگید تا به فرمان خداوند روى کند. پس اگر طائفه متجاوز بازگشت (و
دست از تجاوز خود برداشت)، میان آن دو گروه با عدالت صلح برقرار کنید و
عدالت به خرج دهید. همانا خداوند عدالت‌پیشه‌گان را دوست دارد.:sparkles:
در
ماجراى جنگ جمل، حضرت على علیه السلام آنان را از شروع به جنگ نهى فرمود،
طرفداران عایشه گوش ندادند، حضرت به خداوند شکایت کرد که مردم نافرمانى
مى‌کنند و گوش نمى‌دهند و قرآن را به دست گرفت و پرسید: کیست که این آیه «و
ان طائفتان من المؤمنین...» را براى مردم بخواند؟
شخصى به نام مسلم مجاشعى آمد و گفت: من این آیه را براى مردم مى‌خوانم. امام فرمود: دست راست و چپ تو را قطع و تو را شهید مى‌کنند!
گفت: « هذا قلیلٌ فى ذاتِ اللّه » یعنى شهادت من در راه خدا چیزى نیست.
قرآن
را گرفت و در برابر لشگر عایشه ایستاد و مردم را به خدا دعوت کرد تا شاید
خونى ریخته نشود و جنگى صورت نگیرد، دست راست او را قطع کردند، قرآن را به
دست چپ گرفت، دست چپ او را نیز جدا کردند، قرآن را به دندان گرفت، سرانجام
طرفداران عایشه این تلاوت کننده قرآن را به شهادت رساندند. حضرت على علیه
السلام بعد از شهادت او دستور حمله دادند.
آرى، ابتدا باید با استناد به قرآن تبلیغ و اتمام حجّت نمود و سپس شجاعانه تا آخرین نفس در راه هدف تلاش کرد.
امام
باقر علیه السلام از قول پیامبر (ص) می فرمایند: جرم کسانی که با
امیرالمؤمنین جنگ کردند (قاسطین، مارقین و ناکثین) از جرم کسانی که با رسول
الله جنگیدند بزرگ تر است.
چگونه ممکن است؟
جنگ
کنندگان با پیامبر (ص) جاهل بودند ولی جنگ کنندگان با امام علی (ع) قرآن
خوانده بودند و می دانستند امیرالمؤمنین کیست و بر فضل صاحبان فضل آگاه
بودند.
آیه ۱۰ / حجرات
إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَیْنَ أَخَوَیْکُمْ وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ
در حقیقت مؤمنان با هم برادرند ، پس میان برادرانتان را سازش دهید و از خدا پروا بدارید ، امید که مورد رحمت قرار گیرید.:sparkles:
نکته ها
برای آشتی دادن باید از اهرم تحریک عاطفه استفاده کرد.
برخی گفته اند منظور از «بین اخویکم» قبیله اوس و خزرج است که ۱۲۰ سال با هم دشمن بودند.
پیامبر به همراه ۷۴۰ نفر در منطقه نخیله، بین یارانشان عقد اخوت می بندند.
امام صادق (ع) : به خدا سوگند، خداوند متعال به چیزی عبادت نشده جز ادای حق مؤمن (مؤمن حقش از کعبه برتر است.)
مؤمن برادر مؤمن، چشم و راهنمای اوست.
روایات بسیاری در مورد حقوق برادر ایمانی وجود دارد.
انتهای آیه ۱۰ / حجرات : وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ «شاید مورد رحمت قرار گیرید.»
موارد دیگر از لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ در قرآن
وَ أَطِیعُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ «آل عمران/۱۳۲»
خدا و رسول را فرمان برید ، باشد که مشمول رحمت قرار گیرید .
وَ هٰذَا کِتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ مُبَارَکٌ فَاتَّبِعُوهُ وَ اتَّقُوا لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ «انعام/۱۵۵»
و این ، خجسته کتابى است که ما آن را نازل کردیم، پس ، از آن پیروى کنید و پرهیزگارى نمایید ، باشد که مورد رحمت قرار گیرید.
أَ
وَ عَجِبْتُمْ أَنْ جَاءَکُمْ ذِکْرٌ مِنْ رَبِّکُمْ عَلَى رَجُلٍ
مِنْکُمْ لِیُنْذِرَکُمْ وَ لِتَتَّقُوا وَ لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ
«اعراف/۶۳»
آیا تعجب کردید که بر مردى از خودتان ، پندى از جانب
پروردگارتان براى شما آمده تا شما را بیم دهد و تا شما پرهیزگارى کنید و
باشد که مورد رحمت قرار گیرید ؟ »
وَ إِذَا قُرِئَ الْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَ أَنْصِتُوا لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ «اعراف/۲۰۴»
و چون قرآن خوانده شود ، گوش بدان فرا دارید و خاموش مانید ، امید که بر شما رحمت آید .
وَ أَقِیمُوا الصَّلاَةَ وَ آتُوا الزَّکَاةَ وَ أَطِیعُوا الرَّسُولَ لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ «نور/۵۶»
و نماز را برپا کنید و زکات را بدهید و پیامبر [ خدا ] را فرمان برید تا مورد رحمت قرار گیرید .
قَالَ
یَا قَوْمِ لِمَ تَسْتَعْجِلُونَ بِالسَّیِّئَةِ قَبْلَ الْحَسَنَةِ لَوْ
لاَ تَسْتَغْفِرُونَ اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ «نمل/۴۶»
[ صالح ]
گفت : « اى قوم من ، چرا پیش از [ جُستنِ ] نیکى ، شتابزده خواهان بدى
هستید ؟ چرا از خدا آمرزش نمى خواهید ؟ باشد که مورد رحمت قرار گیرید . »
وَ إِذَا قِیلَ لَهُمُ اتَّقُوا مَا بَیْنَ أَیْدِیکُمْ وَ مَا خَلْفَکُمْ لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ «یس/۴۵»
و چون به ایشان گفته شود : « از آنچه در پیش رو و پشت سر دارید بترسید ، امید که مورد رحمت قرار گیرید » [ نمى شنوند ]
🗓 ۹۶/۳/۲۲
ادامه دارد ...
