خلاصه جلسات تفسیر سوره حجرات در ماه مبارک رمضان/آیات 11
استاد کمالی/مؤسسه راهیان بصیرت
آیه ۱۱/حجرات
یَا
أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لاَ یَسْخَرْ قَوْمٌ مِنْ قَوْمٍ عَسَى أَنْ
یَکُونُوا خَیْراً مِنْهُمْ وَ لاَ نِسَاءٌ مِنْ نِسَاءٍ عَسَى أَنْ
یَکُنَّ خَیْراً مِنْهُنَّ وَ لاَ تَلْمِزُوا أَنْفُسَکُمْ وَ لاَ
تَنَابَزُوا بِالْأَلْقَابِ بِئْسَ الاِسْمُ الْفُسُوقُ بَعْدَ الْإِیمَانِ
وَ مَنْ لَمْ یَتُبْ فَأُولٰئِکَ هُمُ الظَّالِمُونَ
اى
کسانى که ایمان آورده اید ، نباید قومى قوم دیگر را مسخره کند ، شاید
آنها از اینها بهتر باشند ، و نباید زنانى زنانِ [ دیگر ] را [ مسخره کنند ]
، شاید آنها از اینها بهتر باشند ، و از یکدیگر عیب مگیرید ، و به همدیگر
لقب هاى زشت مدهید، چه ناپسندیده است نام زشت پس از ایمان. و هر که توبه
نکرد آنان خود ستمکارند.
مواردی که در این آیه مبارکه به آن اشاره شده:
۱. مسخره کردن (مردان / زنان) «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لاَ یَسْخَرْ قَوْمٌ مِنْ قَوْمٍ»
۲. عیب جویی «وَ لاَ تَلْمِزُوا أَنْفُسَکُمْ»
تفاوت لَمز و هَمز/ لَمز، عیب جویی رو به رو و در حضور فرد است و هَمز، عیب جویی پشت سر.
۳. لقب زشت دادن
۴. توبه از گناهان
شأن نزول آیه:
علامه
طباطبایی از کتاب دُرّالمنثور سُیُوطی می گوید: آیه در مورد عده ای از
افراد قبیله بنی تمیم است که صحابی رسول الله را مسخره کردند.
نکته ها
1- تمسخر فقط زبانی نیست. با اشاره ، رسم کاریکاتور و ... هم امکان دارد.
2- در صورت مسخره کردن یک قوم، باید از یک قوم حلالیت بطلبد.
3- تمسخر، منشأ بسیاری از درگیری ها و کدورت ها می شود.
4- همان طور که مسخره کردن امر ناپسندی است، تأیید مسخره کننده هم امر نامطلوبی است.
5- حرمت مومن از کعبه بیشتر است.
6- مسخره کردن دیگران نباید ما را از مسیرمان منحرف کند و انسان را سُست
نماید . ولقد استُهزئَ من قبلک . پیامبران قبل از تو را نیز مسخره کرده اند
!
مثلاً وقتی حضرت نوح کشتی می ساخت کفار مسخره اش می کردند .
7- با مسخره کردن، ادب و احترام دوستان از بین می رود.
8- کسی که از روی تمسخر و شوخی سلام می کند ؛ جواب سلام او واجب نیست.« رساله امام خمینی»
ریشه های مسخره کردن
۱. ثروت : ویل لکل همزه لمزه الذی جمع مالا و عدده!
۲. مدرک تحصیلی و سواد
۳. فرافکنی: ضعف های خودش را با مسخره کردن دیگران می پوشاند .
۴. خود برتر بینی
۵. تفریح و سرگرمی
🗓 ۹۶/۳/۲۳
ادامه دارد ...