خلاصه جلسات تفسیر سوره حجرات در ماه مبارک رمضان/آیه های 2 تا 5
استاد کمالی/در مؤسسه راهیان بصیرت
آیه «٢»
یَأَیُّهَا
الَّذِینَ ءَامَنُواْ لَاتَرْفَعُواْ أَصْوَتَکُمْ فَوْقَ صَوْتِ
النَّبِىِّ وَلَا تَجْهَرُواْ لَهُ بِالْقَوْلِ کَجَهْرِ بَعْضِکُمْ
لِبَعْضٍ أَن‌تَحْبَطَ أَعْمَلُکُمْ وَأَنتُمْ لَاتَشْعُرُونَ
اى
کسانى که ایمان آورده‌اید! صداهایتان را بالاتر از صداى پیامبر نبرید و
همان گونه که بعضى از شما نسبت به دیگرى بلند گفت‌وگو مى‌کنید، با پیامبر
این‌گونه سخن مگویید! مبادا (به خاطر این صداى بلند که برخاسته از بى‌ادبى
شما است،) اعمال شما نادانسته نابود شود.
در
آیۀ قبل، از پیشى‌گرفتن بر رسول خدا در عمل نهى شد و در این آیه، شیوۀ
گفت‌وگو با پیامبر را بیان مى‌کند و مى‌فرماید احترام پیامبر صلى الله علیه
و آله را حفظ کنید.
حَبط عمل = نابودی عمل
هَبط = پایین آمدن(مادی/معنوی)
حَبط = فاسد و تباه شدن
تفاوت احباط و تکفیر
احباط یعنی برخی کارهای زشت، اثر برخی کارهای خوب را از بین می برد.
تکفیر(کَفّاره) یعنی برخی کارهای خوب اثر کارهای زشت را از بین می برد.
به خوبى روشن است که بى‌ادبى به پیامبر صلى الله علیه و آله به خاطر مقام
والاى آن حضرت، سبب حبط اعمال مى‌شود، ولى قرآن به ما سفارش کرده که نسبت
به همۀ مردم آرام سخن بگوییم. چنان که لقمان علیه السلام به فرزندش
مى‌گوید: «واغضُض من صَوتک» صداى خود را فرو گیر و سپس صداهاى غیر معروف را
به صداى الاغ تشبیه کرده است. «انّ انکَر الاصوات لَصوتُ الحَمیر»
۹۶/۳/۱۲
آیه «٣»
إِنَّ
الَّذِینَ یَغُضُّونَ أَصْوَتَهُمْ عِندَ رَسُولِ اللّهِ أُوْلَئِکَ
الَّذِینَ امْتَحَنَ اللّهُ قُلُوبَهُمْ لِلتَّقْوَى لَهُم
مَّغْفِرَةٌ وَ أَجْرٌ عَظِیمٌ
همانا کسانى که نزد پیامبر (به خاطر
ادب و احترام) صداهایشان را پایین مى‌آورند، همانها کسانى هستند که خداوند
دلهایشان را براى تقوى آزمایش کرد. آمرزش و پاداش بزرگ مخصوص آنها است.:sparkles:
« غَض » به معناى از بالا به پایین و کوتاه آمدن است و آهسته سخن گفتن، نشانۀ ادب، تواضع، وقار و ... است.
«اِمتَحَنَ»، امتحان کردن خدا برای دانستن نیست، بلکه تمرین دادن، سختی دادن یا ورزش دادن دل است.
خداوند
دلهاى افراد مؤدّب را آزمایش مى‌کند و آزمایش خداوند براى شناخت نیست،
زیرا که او همه چیز را مى‌داند، بلکه مراد از آزمایش آن است که انسان در
برابر مسائل، از خود استعداد و عکس‌العملى بروز دهد تا لایق دریافت پاداش
الهى بشود.
نمونه هایی از ادب و احترام به رسول الله(ص):
۱- امام علی علیه السلام، در زمان حیات رسول الله، حتی یک خطبه هم نخواندند.
۲- نام گذاری فرزند به نام پیامبر(ص) نوعی احترام است.
۳- صلوات فرستادن هنگام شنیدن نام رسول الله
۴- احترام و اکرام به سادات
۵- اکرام و احترام به اهل بیت علیهم السلام که هم احترام به پیامبر(ص) است و هم احترام به ذرّیه ایشان
کتاب آیات شیطانی سلمان رشدی، رسم کاریکاتورهای اهانت آمیز و ... نمونه ای
از موارد متعدد بی ادبی و بی احترامی هایی است که در عصر حاضر نسبت به
حضرت رسول(ص) انجام می شود.
آیه «٤ و ٥»
إِنَّ الَّذِینَ یُنَادُونَکَ مِن وَرَآءِ الْحُجُرَتِ أَکْثَرُهُمْ لَا یَعْقِلُونَ
همانا کسانى که از پشت حجره‌ها تو را مى‌خوانند، اکثرشان تعقّل نمى‌کنند.
وَلَوْ أَنَّهُمْ صَبَرُواْ حَتَّى تَخْرُجَ إِلَیْهِمْ لَکَانَ خَیْراً لَّهُمْ وَاللّهُ غَفُورٌ رَّحِیمٌ
و اگر آنان صبر کنند تا تو به سوى آنان خارج شوى، قطعاً برایشان بهتر است و خداوند بخشنده مهربان است.
هرچند صدا زدن پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله از پشت حجرات، امروز مطرح نیست، ولى مهم درسی است که می گیریم.
🗓 ۹۶/۳/۱۳
