سخن نماینده ی روح است

سخن نماینده روح است ، سخن هر کس به همان دنیایی تعلق دارد که روح‏ گوینده‏ اش به آنجا تعلق دارد ، طبعا سخنی که بدین دنیا تعلق دارد نشانه روحیه‏ ای است که در انحصار یک دنیای بخصوص نیست . و چون روح علی‏ محدود به دنیای خاصی نیست ، در همه دنیاها و جهان ها حضور دارد ، و به‏ اصطلاح عرفا ، " انسان کامل " و " کون جامع " و " جامع همه حضرات " و دارنده همه مراتب است ، سخنش نیز به دنیای خاص محدود نیست . از امتیازات سخن علی اینست که به اصطلاح شایع عصر ما چند بعدی است نه یک‏ بعدی .
خاصیت همه جانبه بودن سخن علی و روح علی مطلبی نیست که تازه کشف شده‏ باشد ، مطلبی است که حداقل از هزار سال پیش اعجاب ها را بر می‏ انگیخته‏ است .

(سیری در نهج البلاغه،ص 42)

قطع نظر از سخنان علی ، بطور کلی روح علی یک روح وسیع و همه جانبه و چند بعدی است ، و همواره به این خصلت ستایش شده است. او زمامداری عادل، عابدی است شب زنده دار، در محراب عبادت گریان و در میدان نبرد خندان است، سربازی است خشن و سرپرستی است مهربان و رقیق القلب، حکیمی است ژرف اندیش، فرماندهی است لایق، او هم معلم است و هم خطیب و هم قاضی و هم مفتی و هم کشاورز و هم نویسنده. او انسان کامل است و بر همه دنیاهای روحی بشریت محیط است.

(سیری در نهج البلاغه، ص44)